Funkcjonariusze Straży Granicznej, bezpośrednio po przyjęciu do służby w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej lub komórkach organizacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej, kierowani są na szkolenie do uczelni SG bądź jednego z ośrodków szkolenia SG. Czas trwania szkolenia podstawowego i następującego po nim szkolenia w zakresie szkoły podoficerskiej według programu, który zostanie wprowadzony do użytku w 2024 r. wynosi 4 miesiące. W trakcie szkolenia funkcjonariusze nabędą wiadomości i umiejętności niezbędne do realizacji ustawowych zadań Straży Granicznej, a w szczególności pełnienia służby granicznej w terenie oraz kontroli ruchu granicznego. Ponadto w trakcie szkolenia słuchacze nabędą umiejętności obsługi sprzętu technicznego oraz aplikacji wykorzystywanych podczas służby. Warunkiem ukończenia szkolenia podstawowego jest uzyskanie pozytywnych wyników z wszystkich działów tematycznych realizowanych w ramach szkolenia zawodowego i przedmiotów wchodzących w skład szkolenia wspierającego a następnie przystąpienie do egzaminu końcowego. Zdany egzamin końcowy jest również warunkiem kontynuowania nauki w ramach szkolenia w zakresie szkoły podoficerskiej.
Funkcjonariusze Straży Granicznej bezpośrednio po uzyskaniu kwalifikacji podstawowych, uzyskanych po ukończeniu szkolenia podstawowego, kierowani są na szkolenie w zakresie szkoły podoficerskiej. W wyniku jego ukończenia nabędą wiadomości i umiejętności umożliwiające wykonywanie ustawowych zadań Straży Granicznej na pierwszych stanowiskach przewidzianych dla podoficera Straży Granicznej. Szkolenie przygotowuje do pełnienia służby granicznej w terenie oraz w przejściach granicznych, a także do przeprowadzenia kontroli legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto w trakcie szkolenia słuchacze nabędą umiejętności niezbędne do podejmowania interwencji wobec osób popełniających wykroczenia i przestępstwa oraz do wykonywania wybranych czynności dowodowych. Ukończenie szkolenia w zakresie szkoły podoficerskiej następuje po uzyskaniu pozytywnych ocen i zaliczeń z wszystkich działów i przedmiotów, po czym słuchacze przystępują do egzaminu końcowego, którego wynik pozytywny kończy ww. szkolenie.
Po powrocie do macierzystych jednostek organizacyjnych funkcjonariusze realizują zadania służbowe na wyznaczonych stanowiskach i mogą zostać skierowani na szkolenia specjalistyczne i kursy doskonalące do uczelni SG i ośrodków szkolenia SG w ramach tzw. centralnego doskonalenia zawodowego.
Ponadto, osoby ubiegające się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej, już w procesie naboru do SG składają oświadczenie woli uczestnictwa w rekrutacji na studia w Wyższej Szkole Straży Granicznej. Uczelnia SG prowadzi obecnie rekrutację na studia pierwszego stopnia na kierunku „Bezpieczeństwo granicy państwowej”. Funkcjonariusze, którzy pomyślnie przejdą ten proces, rozpoczynają trzyletnie studia licencjackie, a po ich ukończeniu i złożeniu egzaminu dyplomowego absolwenci Uczelni otrzymają tytuł licencjata oraz będą mianowani na stopień młodszego chorążego Straży Granicznej.
Wszyscy funkcjonariusze Straży Granicznej po powrocie do jednostek macierzystych uczestniczą w lokalnym doskonaleniu zawodowym w wymiarze min. 5 godzin dydaktycznych w kwartale oraz w zajęciach z wychowania fizycznego i kwartalnych treningach strzeleckich.